چگونه می‌توان مال مشاع را به فروش گذاشت

فروش مال مشاع پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و قوانین مشخصی بر آن حاکم است. به طور کلی، برای فروش مال مشاع دو راه اصلی وجود دارد:

**1. فروش با توافق همه شرکا:**

* این ساده‌ترین و بهترین راه است. اگر تمام شرکای مال مشاع با فروش آن موافق باشند، می‌توانند با تنظیم یک مبایعه‌نامه و طی مراحل قانونی، مال را به فروش برسانند و سهم هر یک از فروش را دریافت کنند.
* در این حالت، تمام شرکا باید در قرارداد فروش حضور داشته باشند و آن را امضا کنند.

**2. فروش با اجازه دادگاه (در صورت عدم توافق):**

* اگر یکی یا چند نفر از شرکا با فروش مال مشاع مخالف باشند، یکی از شرکا می‌تواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست "تقسیم مال مشاع" را مطرح کند.
* دادگاه ابتدا تلاش می‌کند تا از طریق "افراز" مال (تقسیم فیزیکی آن) به هر یک از شرکا سهم خود را بدهد. افراز زمانی امکان‌پذیر است که مال قابل تقسیم باشد و تقسیم آن باعث افت قیمت یا ضرر به شرکا نشود.
* اگر افراز مال امکان‌پذیر نباشد یا به تشخیص دادگاه به صلاح نباشد، دادگاه حکم به "فروش مال مشاع" می‌دهد. در این حالت، مال از طریق مزایده به فروش می‌رسد.
* پس از فروش مال، مبلغ حاصل از فروش بین شرکا به نسبت سهمشان تقسیم می‌شود.

**مراحل فروش مال مشاع از طریق دادگاه:**

1. **تقدیم دادخواست:** یکی از شرکا باید دادخواستی مبنی بر "تقسیم مال مشاع" به دادگاه صالح (دادگاهی که مال در حوزه قضایی آن واقع شده) تقدیم کند.
2. **رسیدگی دادگاه:** دادگاه پس از بررسی مدارک و استماع اظهارات طرفین، در خصوص قابلیت افراز مال تصمیم‌گیری می‌کند.
3. **کارشناسی:** در صورت لزوم، دادگاه ممکن است از کارشناس رسمی دادگستری برای ارزیابی مال و امکان افراز آن استفاده کند.
4. **حکم دادگاه:** دادگاه در نهایت یا حکم به افراز مال می‌دهد یا حکم به فروش آن از طریق مزایده.
5. **مزایده:** پس از صدور حکم فروش، مال از طریق مزایده توسط اجرای احکام دادگاه به فروش می‌رسد.
6. **تقسیم ثمن:** پس از فروش مال، مبلغ حاصل از فروش (ثمن معامله) پس از کسر هزینه‌های قانونی، بین شرکا به نسبت سهمشان تقسیم می‌شود.

**نکات مهم:**

* **حق شفعه:** در فروش مال مشاع، شریک یا شرکای دیگر حق شفعه دارند. یعنی اگر یکی از شرکا سهم خود را بفروشد، شرکای دیگر می‌توانند با پرداخت مبلغی که خریدار پرداخته است، سهم او را تملک کنند. این حق باید در نظر گرفته شود.
* **هزینه‌ها:** فروش مال مشاع از طریق دادگاه هزینه‌هایی مانند هزینه دادرسی، هزینه کارشناسی و هزینه مزایده دارد که باید پرداخت شود.
* **وکالت:** توصیه می‌شود در این فرآیند از یک وکیل متخصص در امور ملکی کمک بگیرید تا از حقوق خود به درستی دفاع کنید.
* **رضایت‌نامه:** حتی اگر یکی از شرکا مخالف فروش باشد، تلاش کنید با مذاکره و ارائه راهکارهای مناسب رضایت او را جلب کنید. فروش با توافق همیشه بهترین راه است.

**به طور خلاصه:**