- وکیلان
- مرکز مقالات
- چگونه میتوان حکم دادگاه را اجرا کرد
چگونه میتوان حکم دادگاه را اجرا کرد
خلاصه
1404/06/09
اجرای حکم دادگاه فرآیندی است که طی آن، مفاد حکم توسط مقام قضایی یا مأموران اجرای احکام، به نفع محکومله (کسی که حکم به نفع او صادر شده) عملی میشود. این فرآیند بسته به نوع حکم
اجرای حکم دادگاه فرآیندی است که طی آن، مفاد حکم توسط مقام قضایی یا مأموران اجرای احکام، به نفع محکومله (کسی که حکم به نفع او صادر شده) عملی میشود. این فرآیند بسته به نوع حکم (مالی، غیرمالی، تخلیه ملک و غیره) و قوانین مربوطه، مراحل مختلفی دارد.
به طور کلی، مراحل اصلی اجرای حکم دادگاه در ایران به شرح زیر است:
**1. درخواست صدور اجراییه:**
* پس از قطعی شدن حکم (یعنی دیگر قابل اعتراض یا تجدیدنظر نباشد)، محکومله باید با مراجعه به دادگاهی که حکم را صادر کرده، **درخواست صدور اجراییه** کند.
* در این درخواست، باید مشخصات کامل محکومله، محکومعلیه (کسی که حکم علیه او صادر شده)، موضوع حکم و شماره و تاریخ دادنامه (حکم دادگاه) ذکر شود.
* برای این کار، معمولاً باید یک فرم درخواست مخصوص را از دفتر دادگاه تهیه و تکمیل کرد.
**2. صدور اجراییه و ابلاغ:**
* پس از بررسی درخواست و اطمینان از قطعی بودن حکم، دادگاه **اجراییه** را صادر میکند.
* اجراییه سندی رسمی است که به محکومعلیه ابلاغ میشود و در آن به وی دستور داده میشود تا مفاد حکم را ظرف مهلت قانونی (که معمولاً 10 روز است) اجرا کند.
* ابلاغ اجراییه معمولاً توسط مأمور ابلاغ دادگاه به محکومعلیه صورت میگیرد.
**3. اقدام محکومعلیه (اجرای خودکار):**
* محکومعلیه پس از ابلاغ اجراییه، موظف است در مهلت قانونی نسبت به اجرای مفاد حکم اقدام کند.
* به عنوان مثال، اگر حکم پرداخت وجه باشد، باید مبلغ را به حساب دادگستری واریز کند یا اگر حکم تخلیه ملک باشد، باید ملک را تخلیه و تحویل دهد.
**4. مراجعه به واحد اجرای احکام (در صورت عدم اجرای خودکار):**
* اگر محکومعلیه در مهلت قانونی نسبت به اجرای حکم اقدام نکند، محکومله باید به **واحد اجرای احکام** همان دادگاه مراجعه کند و درخواست اجرای حکم را ثبت کند.
* در این مرحله، محکومله باید مدارک لازم از جمله اجراییه ابلاغ شده، اصل حکم و سایر مدارک مربوطه را به واحد اجرای احکام ارائه دهد.
**5. عملیات اجرایی توسط واحد اجرای احکام:**
* پس از ثبت درخواست، واحد اجرای احکام پرونده را بررسی میکند و در صورت لزوم، اقدام به انجام عملیات اجرایی میکند.
* نوع عملیات اجرایی بسته به نوع حکم متفاوت است:
* **احکام مالی:** توقیف اموال محکومعلیه (مانند حسابهای بانکی، خودرو، ملک و غیره) و فروش آنها از طریق مزایده برای پرداخت بدهی محکومله.
* **احکام تخلیه:** تخلیه ملک توسط مأموران اجرای احکام و تحویل آن به محکومله.
* **احکام غیرمالی:** انجام اقداماتی مانند ثبت سند، الزام به انجام تعهد و غیره، با همکاری نهادهای مربوطه.
**نکات مهم:**
* **هزینههای اجرا:** هزینههای اجرای حکم بر عهده محکومعلیه است، اما محکومله باید در ابتدا این هزینهها را پرداخت کند و
به طور کلی، مراحل اصلی اجرای حکم دادگاه در ایران به شرح زیر است:
**1. درخواست صدور اجراییه:**
* پس از قطعی شدن حکم (یعنی دیگر قابل اعتراض یا تجدیدنظر نباشد)، محکومله باید با مراجعه به دادگاهی که حکم را صادر کرده، **درخواست صدور اجراییه** کند.
* در این درخواست، باید مشخصات کامل محکومله، محکومعلیه (کسی که حکم علیه او صادر شده)، موضوع حکم و شماره و تاریخ دادنامه (حکم دادگاه) ذکر شود.
* برای این کار، معمولاً باید یک فرم درخواست مخصوص را از دفتر دادگاه تهیه و تکمیل کرد.
**2. صدور اجراییه و ابلاغ:**
* پس از بررسی درخواست و اطمینان از قطعی بودن حکم، دادگاه **اجراییه** را صادر میکند.
* اجراییه سندی رسمی است که به محکومعلیه ابلاغ میشود و در آن به وی دستور داده میشود تا مفاد حکم را ظرف مهلت قانونی (که معمولاً 10 روز است) اجرا کند.
* ابلاغ اجراییه معمولاً توسط مأمور ابلاغ دادگاه به محکومعلیه صورت میگیرد.
**3. اقدام محکومعلیه (اجرای خودکار):**
* محکومعلیه پس از ابلاغ اجراییه، موظف است در مهلت قانونی نسبت به اجرای مفاد حکم اقدام کند.
* به عنوان مثال، اگر حکم پرداخت وجه باشد، باید مبلغ را به حساب دادگستری واریز کند یا اگر حکم تخلیه ملک باشد، باید ملک را تخلیه و تحویل دهد.
**4. مراجعه به واحد اجرای احکام (در صورت عدم اجرای خودکار):**
* اگر محکومعلیه در مهلت قانونی نسبت به اجرای حکم اقدام نکند، محکومله باید به **واحد اجرای احکام** همان دادگاه مراجعه کند و درخواست اجرای حکم را ثبت کند.
* در این مرحله، محکومله باید مدارک لازم از جمله اجراییه ابلاغ شده، اصل حکم و سایر مدارک مربوطه را به واحد اجرای احکام ارائه دهد.
**5. عملیات اجرایی توسط واحد اجرای احکام:**
* پس از ثبت درخواست، واحد اجرای احکام پرونده را بررسی میکند و در صورت لزوم، اقدام به انجام عملیات اجرایی میکند.
* نوع عملیات اجرایی بسته به نوع حکم متفاوت است:
* **احکام مالی:** توقیف اموال محکومعلیه (مانند حسابهای بانکی، خودرو، ملک و غیره) و فروش آنها از طریق مزایده برای پرداخت بدهی محکومله.
* **احکام تخلیه:** تخلیه ملک توسط مأموران اجرای احکام و تحویل آن به محکومله.
* **احکام غیرمالی:** انجام اقداماتی مانند ثبت سند، الزام به انجام تعهد و غیره، با همکاری نهادهای مربوطه.
**نکات مهم:**
* **هزینههای اجرا:** هزینههای اجرای حکم بر عهده محکومعلیه است، اما محکومله باید در ابتدا این هزینهها را پرداخت کند و
معرفی وکیل ها به ترتیب ستاره در سایت وکیلان
اگر شما هم وکیل یا موسسه حقوقی هستید و قصد معرفی خود در سایت وکیلان را دارید برای شروع روی دکمه درج آگهی و نام شما در این صفحه در سایت «وکیلان» ثبت نام نموده و سپس خودتان را معرفی کنید.
تلفن وکیل ها به ترتیب ستاره در سایت وکیلان
سایر مطالب آموزشی سایت وکیلان :
- آیا شاهد امضای قرارداد باید در دادگاه حاضر شود
- چگونه میتوان تعهدنامه را الزامآور کرد
- اگر خریدار پول ندهد فروشنده چه حقی دارد
- چگونه میتوان معامله فضولی را باطل کرد
- آیا میتوان سهمالارث را فروخت
- چگونه میتوان تقسیم ترکه را انجام داد
- برای فروش مال مشاع باید چه کرد
- چگونه میتوان الزام به تنظیم سند رسمی گرفت
- اگر ملک فروش رفته باشد ولی تحویل ندادهاند چه باید کرد
- چگونه میتوان اجارهنامه را فسخ کرد
- آیا میتوان مالی را که در امانت بوده پس گرفت